Eko pod lupą: nowe fakty, które zmienią twoje spojrzenie na żywność BIO

Dlaczego EKO nie znaczy już drogo?

Koszty produkcji żywności. Przyzwyczailiśmy się do tego, że produkty wysokiej jakości muszą być drogie. Czy dotyczy to też żywności EKO? Już nie! Ceny produktów BIO różnią się tylko nieznacznie od tych pochodzących z rolnictwa konwencjonalnego. Kilka lat temu za EKO żywność musieliśmy zapłacić 30-50% więcej niż za tę tradycyjną. Dziś, jak pokazuje raport Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej [1], w wielu kategoriach (jak np. nabiał czy owoce sezonowe), te różnice wynoszą już tylko 10-20%. To "zbliżenie" cenowe wynika m.in. ze wzrostu cen nawozów sztucznych i pestycydów, stosowanych w konwencjonalnym rolnictwie, a także kosztów energii, potrzebnej do produkcji żywności nieekologicznej. Rolnictwo EKO jest odporne na te wahania, ponieważ do upraw używa się wyłącznie nawozów organicznych (naturalnych), które są dużo tańsze. Do wytworzenia bio produktów zużywa się także mniej energii lub wykorzystuje tę odnawialną (zieloną).

EKO marki własne. Dużą zasługę w kwestii spadku cen bio żywności mają również marki własne, oferowane przez duże sieci handlowe. Produkty oznaczone symbolem Euroliścia (dwanaście białych gwiazdek ułożonych w kształt liścia na tle zielonego prostokąta), często objęte są promocjami, akcjami rabatowymi i programami lojalnościowymi, co pozwala nam sięgać po nie częściej.

Konkurencyjność. Stale rosnąca konkurencja w sektorze rolnictwa ekologicznego przyczynia się do tego, że za certyfikowaną żywność EKO płacimy mniej. Coraz więcej polskich gospodarstw rolniczych przestawia się na uprawy BIO, co zwiększa dostępność surowców. Dla nas – konsumentów – oznacza to niższą cenę za produkty z Euroliściem.

BIO coraz bardziej dostępne

Kiedyś dostępność żywności organicznej stanowiła dla nas barierę. Żeby ją kupić, musieliśmy wybrać się na targ lub do specjalistycznego sklepiku. Dzisiaj produkty ekologiczne znajdziemy niemal wszędzie – od popularnych dyskontów, przez osiedlowe sklepiki, bazarki i targowiska, aż po hipermarkety. W przypadku bazarków i targowisk pamiętajmy o tym, że sama deklaracja sprzedawcy o ekologicznym pochodzeniu produktów nie jest wystarczająca. Jeśli chcemy mieć pewność, że mamy do czynienia z żywnością EKO – poprośmy o okazanie certyfikatu.

Rosnącą popularnością cieszą się również EKO zakupy online, szczególnie prosto od rolników, u których możemy zamówić certyfikowane świeże owoce, warzywa, nabiał czy mięso. Jeśli zależy nam na wygodzie i stałym rozwiązaniu, możemy postawić na eko-abonamenty. Dzięki nim do naszego domu regularnie będą dostarczane paczki wypełnione produktami spożywczymi prosto z ekologicznych gospodarstw, a my zaoszczędzimy czas spędzany na zakupach stacjonarnych. Od rozwiązań online dzieli nas tylko wpisanie w wyszukiwarkę frazy np.: "EKO zakupy", "produkty ekologiczne", "żywność ekologiczna" i sprawdzenie ofert poszczególnych stron czy platform. Pamiętajmy o tym, by zamawiając produkty, upewnić się, że są oznaczone Euroliściem.

Jak podaje Polska Izba Żywności Ekologicznej, na polskim rynku jest już kilkanaście tysięcy produktów BIO, ponad 700 sklepów specjalistycznych oraz ponad 100 internetowych [2].

Technologia sprzyja EKO wyborom

Nowoczesne technologie mogą nam pomóc w dokonywaniu świadomych EKO wyborów zakupowych i żywieniowych. Dużym zainteresowaniem cieszą się aplikacje umożliwiające skanowanie kodów kreskowych lub QR znajdujących się na produkcie. Dzięki nim sprawdzimy np. skład, źródło pochodzenia surowców czy zgodność z certyfikatami ekologicznymi. Pomogą nam również w rozpoznaniu "eko ściemy" / "greenwashingu", czyli produktów pozycjonujących się na BIO/EKO, ale z certyfikowaną żywnością ekologiczną mających niewiele wspólnego.

Wskazówka: Produkt może sprawiać wrażenie ekologicznego – na przykład ze względu na etykietę w kolorach kojarzących się z naturą czy hasłom takim jak "naturalny", "bio" czy "ekologiczny". Warto jednak zwrócić uwagę, czy posiada on certyfikat Euroliścia. Brak takiego oznaczenia może świadczyć o tym, że mamy do czynienia jedynie z pozorami ekologiczności, czyli marketingową "eko ściemą".

Masz EKO w koszyku? Masz duży wpływ!

Kupowanie BIO to nie moda. To wybór, który chroni planetę. Czy wiesz, że rolnictwo ekologiczne ma znaczny potencjał w zakresie łagodzenia zmiany klimatu? Według IFOAM – Organics International, sekwestracja dwutlenku węgla w rolnictwie ekologicznym (magazynowanie węgla w glebie) oraz niestosowanie nawozów mineralnych mogłyby zmniejszyć lub zrównoważyć emisje odpowiadające około 35% całkowitych emisji z rolnictwa do 2030 roku [3].

Ale to nie wszystko. Kupując od lokalnych rolników, wspierasz krajową gospodarkę, rodzime gospodarstwa oraz zrównoważone rolnictwo, którego fundamentami są: ochrona bioróżnorodności, dbanie o dobrostan zwierząt i dostarczanie nam produktów wysokiej jakości.

Twój EKO wybór ma znaczenie!

Przypisy:

[1] Instytut Ekonomikii Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej, Państwowy Instytyt Badawczy, Analiza sytuacji ekonomiczno-produkcyjnej rolnictwa i gospodarki żywnościowej na początku trzeciej dekady XXI wieku, Warszawa 2023 r.: https://ierigz.waw.pl/publikacje/poza-seria/25428,14,3,0,analiza-sytuacji-ekonomiczno-produkcyjnej-rolnictwa-i-gospodarki-zywnosciowej-na-poczatku-trzeciej-dekady-xxi-wieku.html#

[2] https://media.mcconsultants.pl/330534-czy-rolnictwo-ekologiczne-moze-przyczynic-sie-do-ocalenia-klimatu

[3] IFOAM EU Group, Organic Farming, climate change mitigation and beyond. Reducing the environmental impacts of eu agriculture: https://www.organicseurope.bio/content/uploads/2020/06/ifoameu_advocacy_climate_change_report_2016.pdf?dd